Qixi, czyli Tradycyjne Walentynki Chińskie

Święto Qixijie (七夕节) nazywane jest także Świętem Podwójnej Siódemki, gdyż przypada zawsze 7 dnia 7 miesiąca księżycowego. Z uwagi na powiązanie z kalendarzem księżycowym jest to święto ruchome względem „naszego” Zachodniego kalendarza. W tym roku (2021) przypada 14 sierpnia.

Święto to tradycyjnie obchodzone jest głównie przez dziewczęta, dlatego nazywane jest także Świętem Dziewcząt lub Świętem Córek. Istnieje jeszcze inna nazwa – Święto Siedmiu Umiejętności.

Skąd taka nazwa?

Kiedyś, chcąc jak najlepiej zaprezentować się przed potencjalnymi kandydatami na męża, panny chwaliły się swoimi umiejętnościami. Należały do nich: szycie i haft, gra na instrumentach, gotowanie, ale także np. gra w szachy (chińskie). Aby jak najlepiej pokazać swoje talenty kobiety wykonywały różne zadania. Jednym z nich było np. nawlekanie igły w świetle księżyca.

Trochę Historii

Historia tego święta sięga 2000 lat i związana jest z popularną w Państwie Środka legendą.

Głosi ona, że dawno temu pasterz Niu Lang zakochał się z wzajemnością w pięknej tkaczce Zhi Nu, siódmej córce Bogini Niebios. Młodzi pobrali się w tajemnicy, a owocem ich związku była dwójka dzieci. Szczęście ich niestety nie trwało długo. Bogini Niebios dowiedziała się o tym, że jej córka poślubiła śmiertelnika i nakazała jej powrót do domu. Pasterz, wraz z dziećmi, wyruszył by przedostać się potajemnie do Niebios i odnaleźć swą ukochaną. Aby temu zapobiec, Bogini Niebios postanowiła na zawsze uniemożliwić ich spotkanie oddzielając ich dwa światy Srebrną Rzeką (Drogą Mleczną), przez którą zwykły śmiertelnik nie mógł się przedostać. Tylko raz do roku zakochani mogą się spotkać. Siódmego dnia siódmego miesiąca księżycowego, sroki z całego świata zlatują się by utworzyć ze swoich skrzydeł tzw. Most Srok, na którym Niebiańska Tkaczka spotyka się ze swoim ukochanym pasterzem.

Jak obchodzi się święto Qixi?

W tym dniu dziewczęta, na specjalnych ołtarzykach, składają Niebiańskiej Tkaczce ofiary z owoców. Modlą się też wtedy do niej prosząc o miłość, mądrość, zręczność, dobrego męża, szczęśliwe i udane małżeństwo oraz o męskiego potomka.

Zgodnie z tradycją, kilka dni przed tym świętem, kobiety wysiewały nasiona zbóż, prosząc w ten sposób o narodziny syna.

Jednym z popularnych zwyczajów było zbieranie porannej rosy, która symbolizowała łzy, płaczącej z tęsknoty za ukochanym, Niebiańskiej Tkaczki Zhi Nu. Tak pozyskana woda miała podobno właściwości lecznicze. Smarowano nią ciało, a nawet wykorzystywano do parzenia herbaty.

Święto Qixi jest także świetną okazją na zawarcie małżeństwa, stąd w całych Chinach można wtedy zobaczyć tłumy młodych par.

Ze względu na swoją popularność, w 2006r. święto Qixi zostało wciągnięte na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Tradycyjne potrawy związane ze świętem Qixi

Istnieje wiele tradycyjnych potraw związanych z tym świętem. Niektóre zależą od rejonu Chin, a część jest rozpowszechniona w całym kraju. Wszystkie coś symbolizują. W przypadku tego święta są to: miłość, szczęśliwe małżeństwo, spełnienie życzeń czy słodkie życie.

W tym dniu spożywa się różnego rodzaju owoce, a zwłaszcza arbuzy i melony. Pokrojone są one w różne, często fantazyjne, kształty. Najczęściej są to wizerunki ptaków czy kwiatów.

Popularną potrawą, pochodzącą z prowincji Zhejiang, w środkowo-wschodnich Chinach, są ciasteczka „Qiaoguo”. Przygotowuje się je z mąki, sezamu, miodu, cukru, oleju, a czasami dodaje inne słodkie składniki. Najsłynniejsze qiaoguo pochodzą z takich miast jak Hangzhou, Wenzhou czy Ningbo.

Chińczycy, zwłaszcza na północy kraju, kochają pierogi i jedzą je przy różnych okazjach. Są one także jedną z tradycyjnych potraw święta Qixi. W tej wersji umieszcza się w nich monety, daktyle chińskie czy longany. Kto dostanie takiego pieroga, tego czeka, w zależności od zawartości, szczęśliwe małżeństwo, miłość, czy wkrótce znajdzie swoją drugą połówkę.

Podczas tego święta spożywa się także różnego rodzaju orzechy czy nasiona. Mają one symbolizować spełnienie się życzeń. Najczęściej je się orzeszki ziemne, orzechy włoskie, nasiona lotosu czy melona, a także daktyle chińskie.

Czy tylko Trzy Święta Zakochanych?

W Chinach, Walentynki obchodzi się trzy razy. Są to: Qixi – tradycyjne święto zakochanych, Święto Lampionów oraz nasze “zachodnie” Walentynki. Tak naprawdę, to ilość obchodów różnych świąt rośnie. Zapożyczane są z innych krajów i kultur lub tworzone nowe. Tak jest też w przypadku Walentynek.

O najbardziej popularnym i tradycyjnym napisałem powyżej. Teraz kilka słów o pozostałych.

Święto Lampionów

Yuanxiao jie (元宵节), czyli Święto Lampionów, wypada 15 dnia 1 miesiąca księżycowego i kończy obchody Chińskiego Nowego Roku. Jest to czas spotkań i wspólnych spacerów, podczas których podziwia się pierwszą w nowym roku pełnię księżyca. Kiedyś była to doskonała okazja do spotkań pomiędzy młodymi i odnalezienia swojej drugiej połówki. Swaci i swatki mieli w tym czasie dużo roboty. To właśnie z tego powodu święto to nazywane było „Chińskimi Walentynkami”.

Zachodnie Walentynki

Wraz z otwarciem się Chin na świat coraz więcej „Zachodnich” świąt i zwyczajów przejmowanych jest przez Chińczyków, zwłaszcza młodych. Tak też stało się z Walentynkami (情人节-qingren jie) obchodzonymi w świecie „Zachodu”. Tak samo jak w innych krajach, obchodzi się je 14 lutego. Święto to obchodzi się podobnie jak u nas, czyli wspólne randki, prezenty i spacery. Z każdym rokiem staje się ono coraz bardziej popularne. Jest to też kolejna okazja do wydawania pieniędzy, a sklepy kuszą promocjami.

Święto 520, czyli Walentynki Nowych Czasów

Każda okazja do zarabiania oraz wydawania pieniędzy jest dobra. Współczesne czasy, a konkretnie wszechobecna komercjalizacja wszystkiego doprowadziła do utworzenia, 20 maja (kalendarza Zachodniego) kolejnego Dnia Zakochanych – zwanego Świętem 520.

Dlaczego akurat taka nazwa i taka data?

Chińczycy dużą uwagę przywiązują do Feng Shui, która przenika wiele aspektów ich codziennego życia (nie tylko, jak u nas, stosuje się je do aranżacji wnętrz). Wiele rzeczy ma w Chinach znaczenie symboliczne. Dotyczy to m.in. cyfr i liczb. Niektóre uważa się za szczęśliwe (np. osiem), a niektóre złe, czy pechowe (np. cztery). Związane jest to zwykle z wymową danej cyfry. Język Chiński jest językiem tonalnym, w którym występują cztery tony (w dialekcie Mandaryńskim uważanym za oficjalny, państwowy). To samo słowo wymawiane w czterech różnych tonach (intonacjach) oznacza cztery różne rzeczy (czasami nawet części mowy). Np. wymowa słowa „cztery” brzmi podobnie jak słowa oznaczającego „śmierć”. Stąd wzięły się cyfry mniej lub bardziej szczęśliwe.

Wracając do tematu. Wymowa 520 po chińsku brzmi wu er ling. Jest ona bardzo podobna do wyrażenia wo ai ni, co z kolei oznacza „Kocham Cię”. Bardzo często, zwłaszcza wśród młodych oraz w dobie internetu i komunikatorów, gdy ktoś chce komuś powiedzieć Kocham Cię, pisze po prostu 520.

Zwyczaj ten wykorzystały duże sklepy internetowe, które powiązały 520 z datą (w Chinach daty pisze się zaczynając od roku, następnie pisze się  miesiąc oraz dzień), 20 maja.

Była to dla nich kolejna okazja na zwiększenie sprzedaży.

W tym dniu w największych chińskich sklepach internetowych (Taobao, TianMao, Jindong itp.) są ogromne przeceny i wyprzedaże, będące świetna okazją do zakupów dla zakochanych, ale także dla singli.